IATA: Digitalisering stuit op operationele barrières

Tijdens de afgelopen IATA jaarvergadering 2023 in Istanboel  werden verschillende verbeteringsprogramma’s benadrukt om het bedrijf te vereenvoudigen. Maar er klonk ook stevige kritiek van IATA topman Willie Walsh op het voorgenomen Schipholbeleid.

IATA topman Willie Walsh noemt  in zijn openingsspeech Schiphol de slechtste luchthaven ter wereld. Zoals eerder aangekondigd is de Nederlandse regering van plan om vanaf 2024 het aantal vluchten terug te brengen van 500.000 naar 440.000 vliegtuigbewegingen per jaar. Dit zou een afname van 10% zijn. Walsh vindt, dat zo de Nederlanders internationale afspraken onder de EU-wetgeving en het ICAO-beleid hebben geschonden, zoals de zogenaamde Balanced Approach, waarin vluchtreducties het laatste redmiddel zouden moeten zijn dat pas moet worden uitgevoerd, nadat alle andere procedures zijn gevolgd en mislukt.

Op 21 juni dient het beroep van het Nederlandse kabinet  tegen de recente veroordeling van de rechter om deze maatregelen af te wijzen. “Daarnaast legt Schiphol een prijsstijging van maar liefst 37% aan luchtvaartgelden aan de airlines op. De airlines moeten dus de opgelopen verliezen van Schiphol tijdens de pandemie compenseren”, foetert Walsh. SEO onderzoeksinstituut heeft berekend, dat de voorgenomen krimp volgend jaar zo’n 13.000 banen gaat kosten bij de airlines en toeleveringsbedrijven op Schiphol.

Frans verbod op korte afstandsvluchten

Verder bekritiseerde IATA topman Willie Walsh het Franse verbod op korte afstandsvluchten, dat het onlangs aankondigde. ‘Het verbod op vluchten van minder dan 2,5 uur geldt slechts voor 3 routes: tussen Parijs Orly en Bordeaux, Nantes en Lyon, ook bereikbaar zijn met de TGV hogesnelheidstreinen. “Deze vertegenwoordigen slechts 0,3% van de uitstoot van vluchten in Frankrijk”, verklaarde Walsh, “het verbod is niet gebaseerd op gegevens of realiteit. Het is politiek, een groot schandaal dat politici de reismogelijkheden voor passagiers beperken, terwijl ze niets doen om de uitstoot als gevolg van de inefficiënte de luchtverkeersleiding te verhelpen”, concludeert Walsh.

Onafhankelijke waakhond gezocht

IATA pleit voor onafhankelijke Europese toezichthouder. “Luchtvaartmaatschappijen zijn van mening, dat de oprichting van een onafhankelijke Europese economische regelgever met handhavingsbevoegdheden een fundamenteel punt is”, aldus IATA RVP voor Europa Rafael Schvartzman. Hij bekritiseerde het aanhoudende gebrek aan vooruitgang in het 20 (!) jaar oude Single European Sky (SES)-programma van de National Supervisory Authorities (NSA): “Luchtverkeersleidingsorganisaties (ANSP’s) zijn monopolies en kunnen hun eigen beleid bepalen. We roepen de Europese Raad op om toe te staan dat ANSP’s op dezelfde manier worden gereguleerd als andere vervoerswijzen. NSA’s moeten volledig onafhankelijk zijn in vastberadenheid en gekwalificeerd en bekwaam personeel rekruteren”, aldus Schvartzman.

EU Entry Exit game changer

In het EES/ETIAS-systeem om het Europese Unie grenscontrolesysteem te digitaliseren, zijn er enkele grensproblemen. De uitvoering is daarom uitgesteld tot 2024.

Het EU Entry Exit System (EES) maakt een einde aan de praktijk van het afstempelen van reisdocumenten voor passagiers voor een kort verblijf of ingezetenen van derde landen (TCN) naar het Europese Schengengebied.

Een centrale database registreert de aankomst- en vertrekdata en berekent de resterende toegestane verblijfsdagen.

Het Electronic Travel Information and Automation System (ETIAS) is een elektronische reistoestemming voor niet-visumplichtige passagiers die naar Schengenlanden reizen, zoals de vergelijkbare Amerikaanse ESTA en Canadese eTA elektronische grensprogramma’s.

IATA RVP voor Europa Rafael Schvartzman verklaart, dat de luchtvaartindustrie volledig achter de uitrol van EES/ETIAS staat en vastbesloten is om met de EU en de nationale autoriteiten samen te werken voor een succesvolle implementatie. “Maar we blijven bezorgd over een aantal elementen die nog moeten worden aangepakt, ondanks dat we onze zorgen hebben geuit over meerdere kwesties”, zei Schvartzman. Er is onduidelijkheid over het uitvoeringsplan. Deadlines en tijdschema’s worden voortdurend opgeschoven. De omvang en tijdpad van de vereiste luchtvaartinvesteringen is onduidelijk. “Kosten worden doorberekend aan luchtvaartmaatschappijen, maar dit is onaanvaardbaar”, zegt Schvartzman. “Het is een typisch overheidsprobleem.” Er moeten voldoende geautomatiseerde grenspoorten op luchthavens zijn. Het zou echter beter zijn om u vooraf buiten de luchthaven in te schrijven om de druk op de grensovergangen te verminderen. “Tot slot zal ondersteuning bij de implementatie cruciaal zijn voor een vlotte uitrol”, concludeert Schvartzman.

Aardbeving Turkije-Syrië

De luchtvaart is van cruciaal belang geweest voor de recente hulpverlening bij de aardbeving tussen Turkije en Syrië. “Ongeveer 29 belangrijke luchtvaartmaatschappijen hebben meer dan 3.5900 ton hulp geleverd uit meer dan 90 landen in 350 hulp- en repatriëringsvluchten”, aldus IATA SVP Operations, Safety and Security Nick Careen.

Luchtvaart als wereldwijde motor

IATA berekende, dat de luchtvaart wereldwijd zo’n 8,7 miljoen banen tewerkstelt, wat neerkomt op $ 3,5 biljoen of 4,1% van het mondiale BBP. Meer dan een derde van de wereldhandel in waarde wordt per vliegtuig vervoerd. Tegen het einde van dit jaar zullen de 300 IATA-luchtvaartmaatschappijen wereldwijd naar verwachting 4,4 miljard passagiers en 58 miljoen ton vracht hebben vervoerd.

Ondanks al deze vooruitgang bestaan er nog enkele operationele handelsbelemmeringen, zoals inconsistente regelgevingskaders, complexe douaneprocedures en infrastructuurproblemen, die tot ondoelmatigheden leiden.

Er bestaan hulpmiddelen om de complexiteit van de douane en inconsistente regelgevingskaders te overwinnen, zoals de Trade Facilitation overeenkomst (TFA) van de Wereldhandelsorganisatie (WTO), Revised Kyoto Convention (RKC) van de Werelddouaneorganisatie (WCO) en het WCO SAFE Framework of Standards. “Samen maken ze de handel eenvoudiger, goedkoper en sneller”, legt Careen uit. “We moedigen alle regeringen aan om ze over te nemen, omdat we allemaal gedijen in een efficiënter handelsregime.” TFA is geratificeerd door 156 landen, WCO RKC door 133 landen en het WCO Framework of Standards to Secure and Facilitate Trade (SAFE) door 172 landen.

Careen merkt op: “Veel landen hebben deze instrumenten geratificeerd.” Er is echter een grote praktische marge tussen ratificatie en correcte uitvoering. “We hebben landen nodig die deze internationale instrumenten nog niet hebben geratificeerd om dit te doen en landen die deze instrumenten hebben geratificeerd, moeten ze wel volledig implementeren”, aldus Careen.

One Record (Cargo)

Digitalisering speelt een belangrijke rol omdat het de automatisering van processen en het papierloze gebruik van gegevens mogelijk maakt om vracht te versnellen en afwijkingen en risico’s in het proces op te sporen. IATA’s One Record ondersteunt de implementatie van de TFA. Handelswrijving wegnemen door digitale processen en systemen. En IATA-normen (PLACI Manual, Cargo XML-berichten) ondersteunen de implementatie van geavanceerd risicobeheer en versnelde inklaring.

One ID (passagiers)

Het passagiersverkeer zal naar verwachting verdubbelen in 2037. Dit moet de komende jaren op luchthavens worden afgehandeld door verdere automatisering en digitalisering van het end-to-end passagiersproces. In het kader van het One ID-initiatief werken luchtvaartmaatschappijen samen met IATA om de passagierservaring op luchthavens te digitaliseren met behulp van contactloze biometrische processen. Luchthavenprocessen worden geplaagd door inefficiëntie. De oplossing ligt in het vereenvoudigen van de toelatingseisen en verificatie voorafgaand aan de reis. “Op verschillende luchthavens lopen al programma’s voor contactloos reizen, waardoor passagiers papierloos kunnen instappen, omdat hun instapkaart is gekoppeld aan een biometrische identificatie”, vervolgt Careen. Maar in veel gevallen moeten passagiers soms toch nog steeds hun documenten laten zien bij een incheckbalie of boarding gate met fysieke controles van papieren documenten (paspoorten, visa, gezondheidsgegevens).

“Digitalisering zal de realisatie van One ID voor passagiers bevorderen, zodat passagiers voorafgaand aan hun reis alle benodigde pre-reisautorisaties rechtstreeks van de overheid kunnen verkrijgen”, zegt Careen. “Door de ‘OK to Fly’-status te delen met hun luchtvaartmaatschappijen, kunnen passagiers alle documentcontroles op de luchthaven vermijden.”

IATA doet ook mee in het ‘Net zero CO2 in 2050’-streven. Veel zal afhangen van versnelde productie van SAF ofwel Sustainable Aircraft Fuel. De luchtverkeerskoepel verwacht dat in 2028 zo’n 69.000 miljard liter duurzame SAF zal worden geproduceerd in de wereld, vooral in Noord Amerika, Europa en Azië-Pacific. In 2022 was dit nog 300 miljoen liter. “SAF zou dan in 2050 voor 62% CO2-vermindering moeten zorgen’, schat IATA’s Walsh.

Al met al moet gezegd worden dat de luchtvaartsector met sprongen terugkeert naar de verkeerscijfers van voor de COVID-pandemie. Wel is er toegenomen vraag naar contactloos aankomen en vertrekken op luchthavens. Dat moet ook, want de vraag blijft groot. Daarin passen niet eenzijdige, slecht doordachte milieumaatregelen van overheden, zoals de Nederlandse op Schiphol of de slecht functionerende luchtverkeersbegeleidingen, zoals die in Frankrijk. Het luchtverkeer laten krimpen terwijl er een stijgende vraag is naar vliegreizen lost niets op voor het milieu. De CO2 waarden worden over de landsgrens toch wel gehaald. Luchtvaart blijft belangrijk als economische motor en draagt als sector slechts 3% aan de wereldwijde CO2 productie. Hopelijk ziet de politiek dit snel in en kunnen we verder met duurzame economische groei tot het welzijn van allen…

Uw auteur Frits en collega Graham verslaan sinds 1993 IATA AGM’s